Το Δημόσιο σχολείο δείκτης ποιότητας πολιτισμού

του Κωστή Μπασογιάννη

Σε ό,τι αφορά τον ΦΠΑ για την ιδιωτική εκπαίδευση συμφωνώ απολύτως με τον Φίλη. Όποιος διαθέτει 10.000 το χρόνο για το σχολείο του κάθε κανακάρη, μπορεί να βρει και 11.600. Επίσης συμφωνώ μαζί του για την αναγκαιότητα αναβάθμισης του δημόσιου σχολείου. Διαφωνώ με τις φωνές που υπερασπίζονται το προκλητικό εκπαιδευτικό παζάρι ή τις άλλες φωνές που θέλουν να διατηρήσουν παρασιτικές πρακτικές στη δημόσια Παιδεία.

Εν τούτοις, θα ήθελα να συμπληρώσω και κάποια πράγματα που φοβάμαι ότι δύσκολα θα ακουστούν από υπουργό παιδείας: 

Τα δημόσια σχολεία μιας χώρας οφείλουν να έχουν ένα τέτοιο επίπεδο, ώστε ο ιδιωτικός τομέας να είναι πρακτικά άχρηστος ή να περιορίζεται σε κάποιες πολύ ειδικές εκπαιδευτικές υπηρεσίες, σε ιδρύματα που προάγουν επιμέρους λογικές και πρακτικές ζωής που αφορούν συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων ή σε μη κερδοσκοπικές πολιτισμικές πρωτοβουλίες καινοτομίας, όπου θα μπορούν να δρούν με πειραματικό τρόπο μεγάλες ιδιόρρυθμες προσωπικότητες του πνεύματος. 

Η δημόσια εκπαίδευση μπορεί να νοηθεί σήμερα μόνο ως Παιδεία. Εισαγωγή στην σύγχρονη ζωή της κοινωνίας, εισαγωγική γνωριμία με όλες ανεξαιρέτως τις θεωρητικές και πρακτικές εκφάνσεις του πολιτισμού. Να αποδίδει πολίτες εφοδιασμένους με σημεία εκκίνησης για την όσο το δυνατόν ευρύτερη ανάπτυξη και εξέλιξη τόσο της διανοίας τους όσο και της κοινωνικής τους υπόστασης, όντα έτοιμα για βίο και πολιτεία που να αξίζει σε ελεύθερο άνθρωπο και όχι αγελαίο ζώο ή αυτόματο μηχάνημα. Να συντελείται μέσα σε ένα περιβάλλον έρευνας και δημιουργίας, όχι με την τεχνοκρατική ή επιστημονίστικη έννοια, αλλά προσανατολιζόμενη πρωτίστως στην παρατήρηση και ανάλυση του σύγχρονου τοπίου και των συγκλονιστικών εξελικτικών γεγονότων ή κατακρημνίσεων που συμβαίνουν στην εκάστοτε εποχή με σκοπό την εύρεση από τον διδάσκοντα αλλά και από τον διδασκόμενο της ειδικής λυδίας λίθου που, στο συγκεκριμένο χρόνο, χρειάζεται για τον αρμόδιο εξοπλισμό ζωής του μαθητή. 

Ενώ στην Εκπαίδευση ο νέος άνθρωπος εξοπλίζεται με γνώσεις και μεθόδους που χρειάζονται στην αξιοποίησή της ενέργειας και της διανοίας του από το υπάρχον σύστημα, στην Παιδεία θεμελιώνεται σε συνεργασία με τον Δάσκαλο η δυνατότητα κατάλληλου μετασχηματισμού της συνείδησης του μαθητή εν όψει των τεράστιων προκλήσεων της ζωής. Ενός μετασχηματισμού που ανταποκρίνεται στις προϋποθέσεις του συγκεκριμένου προσώπου και όχι στις επιταγές ενός καταπιεστικού εντομικού ή αγελαίου υπερσυστήματος. Ο μετασχηματισμός αυτός συμπίπτει ηλικιακά με την μετάβαση από την παιδική υπαρκτική μέθη στην ενηλικιωτική επικίνδυνη προσγείωση μέσα από υπαρξιακή κριση της εφηβείας. Η Παιδεία είναι μια πολύ λεπτη αλλά και αναπόφευκτη διαδικασία που οδηγεί αυτό τον μετασχηματισμό σε συνείδηση ύπαρξης, σε σύνθεση μιας λειτουργικής κοινωνικής οντότητας, σε δημιουργία ενός τοποθετημένου ιστορικά ανθρώπινου προσώπου, ικανού να συν-ιδρύει αδιαλείπτως κοινότητες αλληλεγγύης και όχι να υποτάσσεται σε τυραννικές εξουσίες. Η Εκπαίδευση είναι παραγωγός καταναλωτικών μαζών που είναι ταυτοχρόνως και τροφοδότης της μαζικής κοινωνίας με καλοσχεδιασμένα παραγωγικά γρανάζια, με ντρεσαρισμένους υπηρέτες ή, το πολύ, με άξια επιτελικά στελέχη. Η Παιδεία αποδίδει πρόσωπα ικανά να λειτουργούν σε όλες τις προκλήσεις με αυτοσυνειδησία και ευστοχία, με γυμνασμένο βουλητικό για να παίρνουν τις απαραίτητες αποφάσεις, ταιριάζοντας όσο γίνεται αρμονικότερα την προσωπική τους πορεία με το δημόσιο βήμα τους.

Ένα δημόσιο σχολείο που θα διεκπαιρεώνει απλώς τα αιτήματα της μεταμοντέρνας μαζικής δημοκρατίας έστω και αν κατορθωθεί να το πράττει αυτό με καλύτερο τρόπο από το ιδιωτικό, που θα διαφυλλάσει απλώς το νηπιώδες αίτημα της εποχής μας για δημιουργία ατόμων άρτια εκπαιδευμένων για να εισέλθουν στο χωνευτήρι της αγοράς εργασίας όλων των μισθολογικών επιπέδων, που θα κατασκευάζει δηλαδή γρανάζια, υπηρέτες ή στελέχη, είναι κάτι απόλυτα άχρηστο έως και καταστροφικό. Για να μην πω ότι είναι ανέφικτο. Γιατί ένα αγαθό για να είναι κοινωνικό θα πρέπει εξ' ορισμού να αποδίδει την ανάλογη κοινωνική ανταπόδοση. Μονο ένα μικρό σκέλος αυτής είναι οικονομικό. Κάτι σαν μια μικρή τυπική προαπαιτουμενη διαδικασία στο δρόμο προς το κύριο και θεμελιώδες ζητούμενο. 

Το κύριο και θεμελιώδες ζητούμενο είναι η δυνατότητα των αποφοίτων να κοινωνούν και να λειτουργούν εν ελευθερία ως ανθρώπινα πρόσωπα και όχι σαν αδηφάγα κτήνη ή σαν πρόβατα επί σφαγήν. Να έχουν την ικανότητα της «εμβριθούς περίσκεψης», η αναγκαιότητα της οποίας έχει αναδυθεί μετά τον δεύτερο μεγάλο πόλεμο και είναι πλέον αδήριτη γι όλα τα μέλη της κοινωνίας και όχι μόνο για κάποιους επίλεκτους, όπως συνέβαινε στις παρελθούσες εποχές των αυθεντιών. Να είναι επίσης σε θέση να ολοκληρώσουν τον τραγικό κύκλο της ανθρώπινης ζωής χωρίς να σκαλώσουν στον βρόχο της βαρειάς κατάθλιψης, χωρίς να πατήσουν τη νάρκη των ουσιών ή άλλων αυτοκτονικών επιλογών. Να έρθουν σε επαφή με την αληθινή ζωή και μάθουν να απεργάζονται τρόπους διαχείρησης εν τῇ κοινωνίᾳ, αλλά και εν ελευθερίᾳ υπέρβασης των αθλίων της στοιχείων.

Το ιδιωτικό σχολείο προσπαθεί να παράσχει γνώσεις και εκλεπτυσμένες εμπειρίες με τρόπο «ανταγωνιστικό», ανταποκρινόμενο στη στόχευση του προτύπου των αδηφάγων κτηνών που είπαμε παραπάνω, αφού μόνο αυτή η επαγγελία του αποφοίτου οπλισμένου για την φονική μάχη της αγοράς, του αποφοίτου «killer», μπορεί η ιδιωτική εκπαίδευση να πουλήσει στους ντρεσαρισμένους αστούς που του εμπιστεύονται τα παιδιά τους. Μόνον έτσι μπορεί να δικαιολογήσει τα υπέρογκα ποσά που τους χρεώνει. Το σημερινό δημόσιο σχολείο δεν έχει καταφέρει, παρ όλες τις προσπάθειες κάποιων εμπνευσμένων εκπαιδευτικών, να διαφύγει από την μετριότητα της διεκπεραίωσης με αποτέλεσμα να παράγει κατά κανόνα πρόβατα επί σφαγήν.

Όλοι οι τομείς και τα είδη της εκπαίδευσης πρέπει να αποτελούν αντικείμενο του δημόσιου σχολείου. Πρωταρχικά η ψιλή εισαγωγή σε όλο το φάσμα της ανθρώπινης σκέψης παράλληλα με την (σε συνεργασία με τον μαθητή) εύστοχη διάγνωση των αληθινών του κλίσεων. Η Ανθρωπιστική παιδεία (της οποίας η Ελλάδα επρεπε να είναι η παγκόσμια εκπαιδευτική μητρόπολη) παράλληλα με την ανάπτυξη της τεχνικής δεξιότητας. Η εισαγωγή στην επιστημονική μέθοδο παράλληλα με την καλλιτεχνική αναζήτηση που αποτελεί άλλο παιδίο που η χώρα μας μπορεί να είναι πρωτοπόρα.

Τίποτε όμως από όλα αυτά δεν θα έχει κανένα αποτέλεσμα αν αυτό το δημόσιο σχολειό δεν μετατραπεί σε ένα αγωνιστικό στίβο κατάκτησης της υψηλοτάτου επιπέδου Προσωπικής, Κοινωνικής, Υπαρκτικής και σε τελική ανάλυση Τραγικής Παιδείας, ενός δώρου που αξίζει και αρμόζει στην εκάστοτε νεολαία αυτού του Τόπου.

Bassò... 

Μελίσσια, 25 Οκτωβρίου 2015

Οι Μάρτυρες και η Μεγάλη Νύχτα που ήρθε

του Κωστή Μπασογάννη

Πολύ λίγοι ενδιαφέρονται για τον χειρότερο διωγμό εναντίον των Χριστιανών μετά τους φρικτούς διωγμούς των 3ου-4ου μΧ αιώνων από τον Διοκλητιανό και το τσιράκι του τον Γαλέριο. Αυτός ο μέγας διωγμός συμβαίνει τώρα στις αρχές του 21ου αιώνα στις περιοχές που κατέχονται από τους Ισαλμιστές στη Συρία και στο Ιρακ. Σταυρώνονται, αποκεφαλίζονται, καίγονται ζωντανοί, ακρωτηριάζονται, ανατινάζονται, πνίγονται. Οι μέθοδοι γενοκτονίας και τα βασανιστήρια είναι τα πλέον βάναυσα που υπήρξαν στην Ιστορία. Οι σύγχρονοι μάρτυρες, ανώνυμοι, περνούν απαρατήρητοι από τον χυδαία κυνικό πολιτισμό της Δύσης, αποσιωπάται η θυσία τους από τους καπιταλιστές νεοφιλελέδες και αυτό είναι φυσικό, αφού η φάρα των τελευταίων μισεί τον Χριστό. Τον θεωρεί τον χειρότερο εχθρό της, αφού Αυτός και οι άγιοί του τούς χαλούν την πιάτσα, δίνοντας στον Άνθρωπο την κατ' εξοχήν ανθρώπινη, πνευματική και σωτήρια διέξοδο της ελευθερίας από το φόβο και της οικοδόμησης του ανθρωπίνου προσώπου καθ' όλη τη διάρκεια της ζώης. Μισούν τη στάση ζωής με πρότυπο τον Χριστό, που αρνείται τα πάσης φύσεως άχρηστα πάθη ναρκισσισμούς και ανασφάλειες που καθιστούν τους ανθρώπους Μάζα και καταναλωτές.

Αλλά και το μέρος εκείνο της άθεης αριστεράς, άνθρωποι που κάποτε δήλωναν ότι εσέβοντο την πίστη κάθε λαού στον κόσμο, ακόμη και αν δεν την συμμερίζονται, ειδικά για τους Χριστιανούς δεν τους καίγεται καρφάκι. Δεν κάνουν ούτε μια διαδήλωση, δεν συντάσσουν ούτε μια παράγραφο καταδίκης ή συμπαράστασης για το ατέλειωτο ποτάμι από αίμα Χριστιανών που ρέει στη Μέση Ανατολή. Γιατί άραγε κανένας Ευρωπαίος δεν αισθάνθηκε, βλέποντας αυτές τις εικόνες, την ανάγκη να φωνάξει "Je suis Chrétien de Syrie"; 

Η ευθύνη των Εκκλησιών, όλων των ομολογιών, γι' αυτή την άθλια στάση του συνόλου του πνευματικώς ανάπηρου πολιτισμού της Δύσης προς τους διωκομένους Χριστιανούς είναι δεδομένη και ιστορικά καταγεγραμμένη. Με την σκληρή καταπίεση των ανθρωπίνων όντων που έφτασε μέχρι την βαναυσότητα επιβολής που προκλήθηκε από τις στρεβλωμένες δυτικές προσλήψεις της Χριστιανικής Πίστης, αλλά και από την μερική αποδοχή αυτών των ευσεβιστικών, πουριτανικών και υψηλοφρόνων βαρβαρικών μεταλλάξεων της Χριστιανικής εμπειρίας από κάποιους Ορθοδόξους, δόθηκε η αφορμή για τον βαθυτατο σημερινό αντιχριστιανισμό που συχνά φθάνει μέχρι μίσους για ο,τιδήποτε αντιπροσωπεύει ή έστω απλώς θυμίζει την Πίστη στο Χριστό. Αυτή η νηπιώδης αντίδραση εξηγεί, αλλά σε καμμία περίπτωση δεν δικαιολογεί το αντίχριστο σύμπλεγμα που παρατηρείται όλο και συχνότερα στο έργο του δυτικοευρωπαίου αριστερού διανοούμενου και καθορίζει τη στάση του άβουλου καθημερινού καταναλωτή της απονευρωμένης πνευματικά κουλτούρας του.

Οι εικόνες αυτές είναι οι σύγχρονες αγιογραφικές ιστορήσεις για μια νέα γενιά μαρτύρων. Και όλα δείχνουν ότι αυτό το αιμάτινο ποτάμι δεν θα σταματήσει εκεί. Είναι μόνο η αρχή. Γι αυτό ας μην αποστρέφουμε το βλέμμα. Στη θέση αυτών των Χριστιανών σε λίγο θα βρεθούν και άλλοι. Πιο κοντά μας. Στη θέση τους αύριο θα βρίκονται συμπολίτες μας, γειτόνοι μας, εμείς οι ίδιοι. Όχι σφαγμένοι από τα ανήμερα θηρία του ISIS. Σταυρωμένοι από εκείνους που με περισσή αφέλεια αποκαλούμε «Φίλους και Εταίρους». Και των οποίων τσιράκια και ενεργούμενα είναι και οι Τζιχαντιστές. 

Εδώ και αρκετά χρόνια ο Νέος Μεσαίωνας έχει πέσει πάνω στη γή σαν ένα φονικό του ανθρώπινου προσώπου πούσι. Αργοπεθαίνει η προοπτική της δημιουργικής εξέλιξης, απονευρώνονται τα πιο πνευματοφόρα όργανα του ανθρωπίνου γένους. Η μεγάλες συζητήσεις όσων ενδιαφέρονται να παραμείνουν άνθρωποι αντιδρώντας στην αποκτήνωση θα αρχίσουν να γίνονται στα κρυφά. Ενδεχομένως με συμβατικούς και αναλογικούς τρόπους, δια τον φόβον των Ευρωπαίων. Όσο πιο σύντομα κάποιοι αντιληφθούμε την πλουμιστή δυστοπία η οποία έχει ήδη δημιουργηθεί και εντός της οποίας λαθροβιώνουμε, τόσο μεγαλύτερες ελπίδες έχουμε να κρατήσουμε ζωντανές κάποιες σταγόνες ανθρώπινης ζωής μέσα της μέχρι το τέλος της μεγάλης νύχτας.

Εδώ, στο μέρος αυτό της γής είναι ίσως ο μόνος τόπος που μπορούν να γίνουν αυτές οι πνευματικές διεργασίες που θα περισώσουν ό,τι σώζεται. Αλλά υπάρχει ένα «προαπαιτούμενο»: Το μυαλό και η καρδιά μας να μείνουν ελεύθερα από την νέα μεγάλη προκατάληψη που με νύχια και με δόντια προσπαθούν να μας επιβάλουν οι καλοθελητές, ξιπασμένα αυτοθεοποιημένοι προστάτες μας: ότι χωρίς εκείνους είμεθα ουδέν. 

Μόνο ένας τρόπος μπορεί να υπάρξει για να αποκτήσουμε τη δύναμη και το φρόνημα να δημιουργήσουμε εκείνο το ενδεδειγμένο Νέο που πηγάζει από το πιο ευγενές τμήμα του Παλαιού και υιοθετεί το νοστιμότερο κομμάτι του Ερχομένου: Να αρχίσουμε σιγά σιγά να βλέπουμε τον ίδιο μας τον εαυτό στο πρόσωπο των σεπτών σκηνωμάτων που βλέπουμε σταυρωμένα στη Συρία και στο Ιρακ. Να μετατρέψουμε την φρίκη σε ευκαιρία αρνούμενοι να υιοθετήσουμε το φόβο. Να αποβάλλουμε το ναρκωτικό της ψεύτικης ασφάλειας του θνήσκοντος γελοίου πολιτισμού μας και να επανέλθουμε στην πίστη στο Μεγάλο Πέρασμά μας προς την αληθινή Ζώη. Στο Πάσχα μας. Στην Ανάστασή μας.

Bassò...

Μελίσσια, 24 Οκτωβρίου 2015

Τα «άσχημα»

 Αυτά τα λαχανικά πάνε χαμένα, αφού τα πετούν στα σκουπίδια. Γιατί, αν και ολόφρεσκα, είναι άσχημα και κακοφορμισμένα. Δεν θα τα αγόραζε η μάζα των νεο-νόμπιλων μικροαστών. Δεν τα νομίζει πρέποντα για τη μούρη της και τα κακομαθημένα της μόμολα. 

Κάποιες γιαγιάδες, μεταξύ τους κι η δική μου, ζούσαν χωρίς να πετούν τίποτε. Έπεφτε το ψωμί κάτω και μας έλεγαν να το σηκώνουμε, να το φιλούμε, να το σταυρώνουμε και να το τρώμε. Καθάριζαν τα μισοχαλασμένα φρούτα με επιδεξιότητα χειρουργού. Γιατί τα είχαν καλλιεργήσει και τα πονούσαν. «Το μισό μάς το πήραν τα σκουληκάκια και το άλλο μισό το άφησαν σε μας. Να φάνε κι εκεινα τα καημένα», έλεγε η μακαρίτισσα η Μαργή. Και πετούσε το χαλασμένο φρούτο στις κότες για να το φάνε κι αυτό και τα σκουληκάκια.

Πριν λίγο καιρό αυτή η συμπεριφορά εθεωρείτο χωριάτικη, μίζερη, γρουσούζικη, καρμίρικη και όποιον τολμούσε να την υποστηρίξει, οι φλώροι και οι κότες τον έλεγαν τσιγγούνη. Τώρα όμως...

Μπράβο στη λέσχη αρχιμαγείρων της βορειας Ελλάδας, που έσωσαν από τη χωματερή ένα τόνο απο δαύτα, μαγείρεψαν μπριάμ και φρουτοσαλάτες κι έθρεψαν τους πεντακισχιλίους, χθές στην πλατεία Κοτζιά. Εν τούτοις, τέτοιες ενέργειες δεν είναι παρά αποσπασματικές κινήσεις, που γίνονται από μια κοινωνία που εμμένει σε καταναλωτικές νοοτροπίες που χαραμίζουν τη μισή σοδειά για να μοιαζουν τα μανάβικα με μπουτικ του κολωνακίου, να εξυπηρετείται η πλαστική αυταπάτη της τυποποίησης και να στολίζονται άψογα τα πανάκριβα πιάτα δημιουργικής μαγειρικής από τα οποία βγάζουν οι αρχιμάγειροι το παντεσπάνι τους. 

Η Νέμεσις που έρχεται λέγεται Πείνα.

b.