Εκτός συνταγματικού τόξου

 Political Alchemies

Encre de Chine - délicatesse 3

Bassò... 2011

του Κωστή Μπασογιάννη

Δεν καταλαβαίνω γιατί ο χαρακτηρισμός "εκτός συνταγματικού τόξου" είναι προσβλητικός. Συγχωρέστε με, που για λίγο θα περιαυτολογήσω: Ημουν πάντα εκτός συνταγματικού τόξου. Και εκτός της διεφθαρμένης και υποκριτικής νομιμότητας. Εθνικής ή διεθνούς. Το γεγονός ότι δεν είχα την ισχύ και δεν βρήκα όσο και αν έψαξα συντρόφους για να πολεμήσω αποτελεσματικά το άθλιο καθεστώς, το γεγονός ότι όταν άρχιζα να εκφράζω κάποιο έναυσμα συζήτησης για συγκεκριμενοποίηση του οράματος που θα τσάκιζε το καθεστώς αμέσως πεταγόταν δέκα άτομα και μιλούσαν πάνω μου χρησιμοποιώντας εναντίον μου, κατα πως τον βόλευε τον καθένα, επίθετα όπως "ρομαντικός", "αιθεροβάμων", "αναρχικός", "απόλυτος", "άπλυτος", "ταλιμπάν", "εκ του ασφαλούς επαναστάτης", "θεωρητικός", κουλτουριάρης", "αριστεριστής", "φορμαλιστής", "θρησκόληπτος", "σεχταριστής", "αυθαίρετος", "βολεμένος", "εθνικιστής" ακόμη και "αντίχριστος", το γεγονός, τέλος, ότι για μισό αιώνα δεν έχω κατορθώσει να βρώ τα λόγια για να τους πείσω για την απέχθεια που μου προκαλεί ο βλακώδης τρόπος που διακόσια χρόνια τώρα κυβερνάται η χώρα από ανθρώπους που θεωρούν σαν ανώτερο φετίχ μιας κοινωνίας ένα πραγματικά παιδαριώδες και στερούμενο οποιασδήποτε έμπνευσης κείμενο, που μόνο προβλήματα έχει δημιουργήσει σε αυτό τον τόπο, έχει εκληφθεί ως αποδοχή τού συγκεκριμένου αφελούς, μέτριου, πονηρού, διάτρητου καθεστωτικού και κίβδηλου νομικού κειμένου και των προσχηματικών θεσμών που αυτό μας έχει φορέσει καπέλο.

   Όχι, δεν ανήκω στο Συνταγματικό τόξο. Απλώς δεν μπορώ να το πολεμήσω αποτελεσματικά. Τους περισσότερους θεσμούς του δεν τους σέβομαι, ούτε ποτέ εκτίμησα κανένα από τα πρόσωπα που τους υπηρέτησαν. Απλά υποτάχτηκα στην θηριώδη δύναμή τους, όταν δεν μπόρεσα να τους πετάξω έξω από τη ζωή μου. Αποστερήθηκα εκουσίως πολλές ανάγκες μου, ξέγραψα πολλά μου ονειρα, αποποιήθηκα πολλές μου δυνατότητες, μόνο και μόνο επειδή περνούσαν από τα γραφεία και τα σαλόνια των γλοιωδών υποκειμένων που καθόταν στους θώκους αυτών των θεσμών και των παραμάγαζων που το σύνταγμα όριζε ή άφηνε πονηρά να υπάρχουν για να λειτουργήσουν αυτοί. Δεν άφησα τον εαυτό μου να συνθλιβεί στους διαδρόμους του Καφκικού Συνταγματικού τους Πύργου. Δεν πέρασα από τους ελεγκτές. Δεν είχα ποτε καμμία προσωπική αξίωση. Δεν έκανα ποτε ούτε μία μήνυση ή αγωγή, για να μην έρθω σε επαφή με την άθλια δικαιοσύνη, ούτε μία καταγγελία στο χοιροστάσιο της αστυνομίας. Ούτε μια αίτηση για ιδιαίτερη μεταχείριση, ακόμη κι όταν το είχα ανάγκη. Στα νεανικά μου χρόνια κάποιοι κατάφεραν για λίγο να με αγχώσουν και προσφέρθηκαν να κάνουν για μένα κάποιες τέτοιες κινήσεις. Η δυσωδία αυτής της διαδικασίας δεν άργησε καθόλου να με κάνει να πάρω τις αποφάσεις μου. Ακόμη και όταν ήμουν υποχρεωμένος να έρθω σε επαφή με το κράτος, το έκανα γρήγορα και πλημμελώς για να τελειώνω. Και φίλοι που ήξεραν, με κατηγόρησαν για τα παραπάνω. Αδίκησα τον εαυτό μου, έλεγαν. Βλέπετε, αυτοί το έβλεπαν σαν χαντάκωμα, ενώ εγώ το βίωνα ως μια κάποια ελευθερία. Πολλές φορές ήμουν παράτυπος γι αυτό το λόγο, αλλά μια αίσθηση δικαίου με έκανε να μην νιώσω ποτέ ένοχος. Και η αίσθηση αυτή βασίστηκε στο γεγονός ότι ποτέ δεν ανήκα στο συνταγματικό τόξο και είχα συμφωνήσει με τον εαυτό μου ότι μια τέτοια ένταξη δεν θα συμβεί ποτέ. Έδιωξα το άγχος που έχει κάθε φοβισμένο μέλος αυτής της φάρσας που διακόσια χρόνια τώρα λέγεται πολιτική ζωή της Ελλάδας και αγάπησα αυτή τη χώρα για άλλα πράγματα εκτός από την πρόσφατη πολιτική της ιστορία. Έτσι γλύτωσα από την ντροπή, τους σκελετούς στις Εθνικές ντουλάπες, τα νευρωτικά βαρύδια της αγωνιστικής παράδοσης των διαφόρων χώρων, κομματικών ή επαγγελματικών, αυτής της οπερέτας που ονομάστηκε "Βασίλειον της Ελλάδος" και αργότερα "Ελληνική Δημοκρατία".

    Ας μην νομίσει όμως κανείς ότι ήμουν ποτέ απολιτίκ. Όσοι με ξέρετε καλύτερα, νομίζω μπορείτε να το βεβαιώσετε. Βλέπετε, εμείς οι εκτός συνταγματικού τόξου είμαστε οι κατ΄εξοχήν πολιτικοποιημένοι. Είμαστε οι μόνοι που θα μπορούσαμε να δώσουμε μια μικρή κλωτσιά στην ανέμη να γυρίσει, άν οι κόρακες που κράζουν όλοι μαζί σαν τολμήσουμε να ανοίξουμε μια παραγωγική συζήτηση κάποτε συναισθανθούν την ανάγκη να πάψουν να θορυβούν και να μας ακολουθήσουν κι αυτοί στο εκτός συνταγματικού τόξου γόνιμο και οργωμένο χωράφι της σκέψης. Εκεί όπου όλα τα ζιζάνια του φόβου έχουν από καιρό εξουδετερωθεί από τις αγωνιώδεις μας κραυγές και το χώμα έχει αφρατέψει απ' τους αμέτρητους σπαρακτικούς μοναχικούς μας περιπάτους. Γιατί όταν είσαι εκτός συνταγματικού τόξου, κανείς δεν μπορεί να  παρηγορήσει την φρικτή μοναξιά σου, παρα η Ελευθερία. Αυτή η αειθαλής, ρακένδυτη καλλονή, η μόνη και ικανή συνοδός κάθε αυθεντικού εκτός συνταγματικού τόξου αλήτη.

      Μόνον εκτός συνταγματικού τόξου μπορούν κάποιοι να ανασάνουν πολιτικά και να δημιουργήσουν. Εκεί θα μπορέσουμε να επανακαθορίσουμε την στάση μας απέναντι στα θεμελιακά ερωτήματα τόσο της πολιτικής, όσο και της προαπαιτούμενης υπαρξιακής πορείας του ανθρώπινου γένους. Εκεί, απελευθερωμένοι από τις προκαταλήψεις τών αστικών κειμένων που έσφιγγαν τον κλοιό των υποχρεώσεων γύρω από το λαιμό τού λαού αφήνοντας έτσι το πεδίο ελεύθερο στους κερδοσκόπους, μπορούμε να γεννήσουμε χιλιάδες προτάσεις σε μια ζωντανή και παλλόμενη από ελπίδα και  οίστρο δημιουργίας πολιτική κοσμογονία. Μπορούμε, μόνο εκτός συνταγματικού τόξου, να κλείσουμε πια στα μουσεία τα κείμενα του διαφωτισμού, που η ισότητα που επαγγέλονται εξανεμίζεται μετά την πονηρή φράση “ίσες ευκαιρίες”, μια φράση που πριν τριακόσια χρόνια μπορεί να ήταν ένα προφανές ζητούμενο, αλλά σήμερα φαντάζει φρικτά μόνη και ξέρουμε ότι φέρει μέσα της τον εκφυλιστικό σπόρο του θανάτου, το σπόρο τού θεσμοποιημένου ανταγωνισμού. Μόνο εκτός συνταγματικού τόξου μπορούμε, απελευθερωμένοι από τις χιλιάδες επιμέρους πολώσεις και τυποποιημένες, αποτιτανωμένες ομαδοποιήσεις τού εικοστού αιώνα, να κάνουμε μια νέα πολιτική ταξινόμηση τών τάσεων, εντάσσοντας σ’ αυτή όλα τα σύγχρονα προβλήματα, αποσπώντας τα έτσι από τον μοιρολατικό και αυθαίρετο χαρακτηρισμό του άλυτου, που τους είχε προσδώσει ο αιώνας που πέρασε.  Μόνον εκτός συνταγματικού τόξου μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την επιδρομή του σκληρού και απάνθρωπου καπιταλισμού των αγορών, όχι απλά αντιπροτείνοντας αλλά και επιβάλλοντας τον μηδενισμό των αδηφάγων ορέξεων των ικανότερων εναντίον των ταπεινών του κόσμου. Υπάρχουν πολλές κοινωνικές αμοιβές που θα μπορούσε κάποιος που διακρίνεται να απολαμβάνει, κάτι σαν αυτό που κάποτε λέγαμε σεβασμό. Και τί δεν μπορούμε να κάνουμε εκτός συνταγματικού τόξου!

     Καταλαβαίνετε λοιπόν την ανείπωτη ειρωνία: Κάποιοι πονηρούληδες νεοφιλελεύθεροι χαρίζουν ύπουλα την τιμή τού Απελευθερωτικού και Επαναστατικού παρασήμου του να είσαι "Εκτός Συνταγματικού Τόξου" στους fascistopethicus AurOReous του νεοναζιστικού κόμματος, ενώ όλοι οι άλλοι φοβούνται μήν πάρει και αυτούς η μπάλα! Ποιοί; οι παλαιοί επαναστάτες που, αφού έχασαν το παιγνίδι οριστικά μένοντας στό μεταδικτατορικό τσίρκο από ενέργεια λόγω απειροελάχιστων αποθεμάτων αρετής και τόλμης που τους είχε αφήσει ο αποπνευματωμένος υλισμός τους, τώρα φοβούνται μην τους πετάξουν οι αστοί έξω από το “συνταγματικό τους τόξο”! Αγνοώντας ότι η Ιστορία μπορεί να συνεχιστεί μόνο εκτός συνταγματικού τόξου, αποδίδεται έτσι η προνομιακή θέση του Συνεχιστή της Ιστορίας, του κατ' εξοχήν Δημιουργού τής πολιτικής απόδρασης από το ναυάγιο ενός νεκρού πλέον και σαπισμένου συστήματος, στους κατ’ εξοχήν υπηρέτες τού συστήματος, στους σύγχρονους Κοτζαμάνηδες, σε κάτι άτεχνους παλιάτσους τού καθεστώτος, στους τραμπούκους του παρακράτους, που αν ο ήλιος έσβηνε και ερχόταν αυτοί στην εξουσία, θα εγκαθιστούσαν ένα ακόμη πιο βλακώδες νομικό κείμενο για να τυλίξουν την κοινωνία σε δύο ακόμη αφελέστερα νομικά φύλα χαρτί,  στους ανθρωποπίθηκους της σκοτεινής προϊστορίας του, στους εκφυλισμένους κλώνους τών Λαιστρυγόνων, των Κυκλώπων, των Ναϊτών, των Ιησουιτών, των Ιεροεξεταστών, των Βοργίων, των Λεοντόκαρδων, των Φαλαγγιτών, του ίδιου του Αδόλφου Χίτλερ.

    Όσο για μένα που τα παραδοσιακά πολιτικά συμβούλια δεν είναι το φόρτε μου, σας υπόσχομαι ότι θα πολεμώ, όσο αντέχω με τις μικρές μου δυνάμεις, να συμβάλλω στη διατήρηση τής εκτός συνταγματικού τόξου προοπτικής, μέχρι που να σταματήσει να είναι μια μοναχική επιλογή. Ψάχνοντας μαζί με άλλους μοναχικούς με αλλεπάλληλα πειράματα τη σωστή συνταγή τής ιστορικά εύστοχης προβοκάτσιας που κάποτε θα δώσει την επόμενη επαναστατική γέννα. Μόνο μ’ αυτά που μπορώ: σκέψεις, ιστορίες, λέξεις ή εικόνες, θα ξαναζεσταίνω τα εδέσματα και θα περιμένω.

Bassò...  
 

21 Σεπτεμβρίου 2013

Οι ατυχήσαντες

 Political Alchemies

 του Κωστή Μπασογιάννη

Μια άλλη πτυχή τής υπόθεσης «κοινωνικό μέρισμα». Που αποκαλύπτει μια άλλου είδους κοινωνικο-ταξική διάκριση:

Αν κατάλαβα καλά: Άγαμος με μισθό 642,85 ευρώ παίρνει επίδομα 250 ευρώ. Τον λυπηθήκαμε; Οκ, είναι νέος και υγιής, 25 χρόνων, μένει σε ιδιόκτητο σπίτι 90 τετραγωνικά στο Ίλιον (κατω από 120.000 αξία), χατζηλικωμένος από το σόι, δουλεύει και ντελίβερι μαύρα και χρησιμοποιεί το κοινωνικό μέρισμα για να αγοράσει κινητό την Μπλακ Φράιντει ή, στην καλύτερη περίπτωση να πάει σε ένα σεμινάριο μήπως βρει καμμιά καλύτερη δουλειά. Και ο μπαμπάς του παίρνει 1.124 το μήνα (κάτω από 15.750 το χρόνο), μένει κι εκείνος με τη μαμά και το μικρό αδελφάκι σε 159 ιδιόκτητα τετραγωνικά στην Πετρούπολη (κάτω από 120.000 αξία), Τσιμπάει κι από την σύνταξη τού παπού κανα τρακοσάρι, 1.424 καθαρά. Κι η κυρά του, κάνει χειροτεχνίες, κάτι βραχιόλια κλπ, μαύρα κι αυτά, άλλο ένα τρακοσάρι, 1.724 ευρώ ο γονείς. Ξέρεις τί μέρισμα θα πάρει; 437 ευρώ. Δεν είναι πλούσιοι οι άνθρωποι, μια μικρή βοήθεια τη χρειάζονται, δε λέω... 687 ευρώ, όλη μαζί η φαμίλια. Όποιος τα αποκαλεί «ψίχουλα» σεβαστή η αντι-σύριζα ρητορεία του, αλλά άν έχει κουκούτσι μυαλό, ξέρει καλά πόση αξία έχει ένα εφτακοσάρι μέσα στην κρίση.

Κοιτάτε όμως εδώ: Ένας άλλος άγαμος, πενηνταπεντάρης, αποθηκάριος, χωρίς σόι, με εισόδημα ένα λεπτό τού ευρώ παραπάνω, 642,86 (μόλις που ξεπερνάει τα 9.000 ευρώ το χρόνο) χωρίς καμμία άλλη περιουσία, που νοικιάζει μια γκαρσονιέρα 150 Ευρώ, αυτός δεν παίρνει τίποτε! Ούτε καν αυτή την ελεημοσύνη των 250. Κι ας ζει με 12 ευρώ την ημέρα. Κι ας αδυνατεί να κάνει άλλη δουλειά γιατί γυρίζει με σπασμένη μέση κάθε απόγευμα. Και θα τον πηδήξει ο καπιταλιστής μεθαύριο την Μπλακ Φράιντει που θα τον βάλει να κουβαλάει δυο-δυο τις παλέτες με τα αγαθά που δεν μπορεί να αγοράσει. Και σήμερα πήρε ταξί για τη δουλειά του, γιατί μετρό δεν είχε και το λεωφορείο αργεί και αυτός δεν πρέπει ν' αργήσει, γιατί χωρίς αυτόν τίποτε δεν δουλεύει, κι ας τον πληρώνει ψίχουλα ο καπιταλιστής. Και δεν θα κακολογήσει τους μάγκες τού μετρό που απεργούν, όσο κι αν τον έτσουξε το δεκάρικο στο ταξί. «Χαλάλι» θα πεί, «δεν θα ιδιωτικοποιήσουμε και το Μετρό»... Και θα δουλεύει και τις Κυριακές (θα θεωρεί τον εαυτό του και τυχερό γιατί θα οικονομήσει κανένα δεκάρικο, αυτό γιά, που πλήρωσε σήμερα στο ταξί). Και το αστείο είναι ότι όταν βάλει κάτι στην άκρη παίζει και να το δώσει χατζηλίκι σε κανένα ανήψι που θα του κάνει επίσκεψη σπάζοντας την μοναξιά. Κανένα ανήψι που παίρνει κοινωνικό μέρισμα. Κι αλλοίμονό του αν - ή μάλλον όταν - αρρωστήσει.

Η ποιότητα της κοινωνίας είναι ευθέως ανάλογη με την στοργή που αυτή δείχνει στους μοναχικούς ήρωες της εργατικής τάξης. Σ' εκείνους που η δική μας μικρόψυχη διαπλεκόμενη κοινωνία, η κοινωνία των καπάτσων σογιών, οι πασταφλώρες όλων των τάξεων, νομίζουν ότι «δεν έχουν ανάγκη», ή, ακόμη χειρότερα, τους καταφρονεί ως ατυχήσαντες, άκληρους και αποτυχημένους.

Καλή μας νύχτα.

Μπασὸ...

Η νικηφόρα ήττα - η Μήδειά μου

Literaire

Η Μήδεια του νεαρού Κωστή Μπασογιάννη

 

Τότε, τον Ιανουάριο του 1985, ετοιμαζόμουν να φύγω για το Παρίσι. Κυνηγημένος κι εγώ από τα δικά μου δαιμόνια, που φαινεται ότι ποτέ δεν τα νίκησα. Εκστασιαμένος από την βία που γεννά και ντύνει το είναι, από την ορμή με την οποία αυτό φεύγει από κοντά της, από την απάτη στην οποία η βία μεταμορφώνεται, από το έγκλημα που όλα αυτά γεννούν, από την απώλεια με την οποία από την αρχή κιόλας ο βίος μάς απειλεί. Δεν μπορούσα να φανταστώ τότε πόσο νικηφόρα θα μπορούσε να αποβεί η επερχόμενη ήττα.

Bassὸ...

Για να γράψεις την αλήθεια πρέπει να ξεπεράσεις πέντε δυσκολίες - Μπερτολτ Μπρεχτ

πολύτιμοι λίθοι - pietras preciosas

«Στην εποχή μας όποιος θέλει να πολεμήσει την ψευτιά και την αμάθεια και να γράψει την αλήθεια έχει να ξεπεράσει το λιγότερο πέντε δυσκολίες. Πρέπει να έχει το θάρρος να γράψει την αλήθεια παρόλο που παντού την καταπνίγουν, την εξυπνάδα να την αναγνωρίσει παρόλο που την σκεπάζουν παντού, την τέχνη να την κάνει ευκολομεταχείριστη σαν όπλο, την κρίση να διαλέξει εκείνους που στα χέρια τους η αλήθεια θ’ αποκτήσει δύναμη,  την πονηριά να τη διαδώσει ανάμεσα τους. Αυτές οι δυσκολίες είναι μεγάλες για εκείνους που γράφουν κάτω από το φασισμό, υπάρχουν όμως και γι’ αυτούς που τους κυνήγησαν ή που έφυγαν ακόμα και για όσους γράφουν σε χώρες της αστικής ελευθερίας»...

...«Κι όλες αυτές τις πέντε δυσκολίες πρέπει να τις ξεπερνάμε ταυτόχρονα, γιατί δεν μπορούμε να ερευνάμε την αλήθεια για τις βάρβαρες συνθήκες χωρίς να σκεφτόμαστε εκείνους που υποφέρουν κάτω απ’ αυτές, και καθώς, διώχνοντας κάθε πειρασμό δειλίας, γυρεύουμε τις αληθινές αιτίες με τη σκέψη μας στραμμένη σ’ εκείνους που είναι πρόθυμοι να χρησιμοποιήσουν τις γνώσεις τους, πρέπει ταυτόχρονα να σκεφτόμαστε και πώς θα τους δώσουμε την αλήθεια με τρόπο που να ‘ναι στα χέρια τους όπλο και με τόση πονηριά, που η μετάδοση αυτή να μην μπορεί ν’ ανακαλυφθεί και να εμποδιστεί απ’ τον εχθρό. Τέτοιες, λοιπόν, είναι οι απαιτήσεις μας, όταν ζητάμε από τους συγγραφείς να γράψουν την αλήθεια»

Μπέρτολτ Μπρεχτ 

Παρίσι, 1935 - συνέδριο για την υπεράσπιση της κουλτούρας

 διαβάστε ολόκληρη την ομιλία ΕΔΩ (pdf)
 
_________________________________ 

"Nowadays, anyone who wishes to combat lies and ignorance and to write the truth must overcome at least five difficulties. He must have the courage to write the truth when truth is everywhere opposed; the keenness to recognize it, although it is everywhere concealed; the skill to manipulate it as a weapon; the judgment to select those in whose hands it will be effective; and the cunning to spread the truth among such persons. These are formidable problems for writers living under Fascism, but they exist also for those writers who have fled or been exiled; they exist even for writers working in countries where civil liberty prevails"...

..."All these five difficulties must be overcome at one and the same time, for we cannot discover the truth about barbarous conditions without thinking of those who suffer from them; cannot proceed unless we shake off every trace of cowardice; and when we seek to discern the true state of affairs in regard to those who are ready to use the knowledge we give them, we must also consider the necessity of offering them the truth in such a manner that it will be a weapon in their hands, and at the same time we must do it so cunningly that the enemy will not discover and hinder our offer of the truth. That is what is required of a writer when he is asked to write the truth" 

Bertolt Brecht

Paris 1935 -International Congress for the Defense of Culture

PDF click here 

Άξιοι της τύχης μας

Political Alchemies

 

του Κωστή Μπασογιάννη

Η αθλιότητα των τυράννων και των τριών εξουσιών της καπιταλιστικής ψευδοδημοκρατίας έγκειται στο ότι μας εξαναγκάζουν να βλέπουμε την αυτοκτονία των θυμάτων τους ως ευκαιρία να την αποδείξουμε. Είναι τόσο απάνθρωπη και κυνική η μέθοδος της υπεράσπισης των συμφερόντων των πλουτοκρατών από τα πολιτικά, δικαστικά και δημοσιογραφικά ενεργούμενά τους, που έχουμε καταντήσει να ευχόμαστε τον πολλαπλασιασμό των αυτοκτονιών, μήπως και μπορέσουν να ευαισθητοποιηθούν τμήματα του πληθυσμού, για να συγκροτήσουν κίνημα, μήπως και κατορθώσουν κάποιο καίριο πλήγμα στην τυραννία. Γιατί ο κυρίαρχος λαός έχει υποβαθμιστεί σε πληθυσμό παθητικά υπομένοντα όσα του επιφυλάσσει η μοίρα του.

Πού είναι η νεολαία; πώς αντιδρούν οι νέοι στην κτηνωδία νομοθετών, δικαστών και κυβερνώντων; Διαγκωνίζονται για ένα απλήρωτο ξεροκόματο; Λες και έχουν κάτι να χάσουν αν ξεχυθούν στους δρόμους για να πνίξουν το θρασύ κτήνος της ολιγαρχίας. Πού είναι οι διανοούμενοι; Διαγκωνίζονται για μία συνέντευξή τους στα σαλόνια των κυριακάτικων φύλλων, όπου θα διαφημίζουν τα σεμινάρια δημιουργικής γραφής τους; και οι καλλιτέχνες; Διαγκωνίζονται για να μπεί το όνομά τους στη λίστα του ΣΚΑΙ για το καλλιμάρμαρο; Πού είναι οι σκηνοθέτες; Διαγκωνίζονται για το ποιός θα πραγματοποιήσει το όνειρό του στο Χολυγουντ, με Κίντμαν, Λόπεζ και ... Χωραφά. Πού είναι οι επαναστάτες; ασχολούνται με τον νεοηθικισμό της πολιτικής ορθότητας, αστυνομεύοντάς μας μη τυχόν και μας ξεφύγει κανένα μπινελίκι για την κλειτοριδεκτομή; Πού είναι οι αγώνες του εργαζόμενου λαού; Απαγορεύονται από τις εταιρίες επί ποινή απολύσεως και όλοι σωπαίνουν. Πού είναι οι αντάρτες πόλεων; προβαίνουν σε σπασμωδικές ενέργειες, Δαιμονοποιημένοι όπως και όλη η χώρα μας, η οποία περιγράφεται από τους νεοφιλελεύθερους σαν «τελευταία Σοβιετία» ή «τελευταίο άνδρο της ευρωπαϊκής τρομοκρατίας», που κατά τον αστείο εκπρόσωπο του άγριου καπιταλισμού, αρχηγό του κατεξοχήν κόμματος των δοσιλόγων «πηγάζει αποκλειστικά από την αριστερά».

Κι έτσι από το «Άξιον Εστί» και την προφητεία του δοξαστικού του με το: «θα λάβουνε τα όνειρα εκδίκηση», καταντήσαμε στο «Άξιοι της τύχης μας», ακούγοντας υπνωτισμένοι και απονευρωμένοι το: «επανερχόμαστε» της κυρίας Φώφης.

bassὸ...

12-7-2017

Ούτε προνόμιο ούτε δικαίωμα

Political Alchemies

Του Κωστή Μπασογιάννη

«Η μετανάστευση είναι προνόμιο και όχι δικαίωμα»
Ντόναλντ Τράμπ

Η μετανάστευση δεν είναι ούτε προνόμιο ούτε δικαίωμα. Είναι ιστορικό φαινόμενο που μπορεί να έχει χίλια πρόσωπα, ποικίλες επιπτώσεις στη ζωή των λαών και να οδηγήσει την ανθρώπινη ιστορία σε διάφορες πιθανές ατραπούς και πολιτισμικές εξελίξεις. Η μεταναστευτική πολιτική δεν μπορεί να στηρίζεται ούτε στην αποδοχή του δόγματος του προνομίου ούτε αυτού του δικαιώματος, αλλά να σχεδιάζεται με γνώμονα την αξιοπρέπεια μεταναστών και ιθαγενών.

Εν τούτοις, στο φαινόμενο αυτό δεν μπορεί να παραβλεφθεί η κυρίαρχη κουλτούρα αλλά και η κοινωνικοοικονομική κατάσταση στον τόπο υποδοχής, άλλως είναι επίσης ιστορικά αναπόφευκτο να προκληθούν τοπικιστικές ή φυλετιστικές αντιδράσεις. Αντιδράσεις που θα οδηγήσουν τον όχλο σε τόσο μικρόψυχη διάθεση, που θα εχθρεύεται όχι μόνο τους μετανάστες, αλλά και τους πολιτικούς και πολεμικούς πρόσφυγες. Η εξισορρόπηση αυτών των τριβών είναι ευθύνη των κυβερνώντων, που είναι αναγκαίο να θέσουν κανόνες και να συγκροτήσουν ένα μηχανισμό για τον έλεγχο του φαινομένου με τα παραπάνω κριτήρια. Προς το συμφέρον τόσο των μεταναστευόντων όσο και των τοπικών πληθυσμών. 

Το σημαντικότερο όμως, και ο ιστορικός κανόνας, είναι ότι όσο πιο συγκροτημένη και δυνατή είναι η κοινωνία υποδοχής, όσο πιο ώριμη και ανθρώπινη η κουλτούρα της και όσο πιο δίκαια καθορισμένη, ιστορικά τοποθετημένη και συμβατή με την ανθρώπινη ιδιότητα η πολιτικοοικονομική της θεωρία και πράξη, τόσο πιο ακίνδυνη και η είσοδος των μεταναστών, από όσο διαφορετικής κουλτούρας κοινωνία και αν προέρχεται. Και τόσο η ένταξη των νέων πολιτών όσο και η αλληλεπίδραση γίνεται δημιουργικότερη και ευεργετική για το μέλλον όλων.

Η ξενοφοβία δείχνει χαμηλή αυτοεκτίμηση. Μη εμπιστοσύνη στο πολιτισμικό επίπεδο της κοινωνίας μας. Αίσθημα κατωτερότητας και όχι ανωτερότητας, όπως προσπαθούμε να δείξουμε. Αίσθημα έλλειψης κοινωνικής δικαιοσύνης, απάνθρωπο πολιτικοοικονομικό σχήμα, διεφθαρμένους θεσμούς και ηθική κατάπτωση. Όταν σου χτυπούν την πόρτα και λές· «ωχ, ποιός είναι πάλι», είσαι απλώς σε άσχημη κατάσταση. Βρώμικος, ανέτοιμος να σταθείς απέναντι στο διαφορετικό. Φοβάσαι μήπως ανακαλύψουν πόσο γρουσούζης και ανερμάτιστος είσαι, κρυμμένος πίσω από την λαμπερή βιτρίνα του ζωτικού σου ψεύδους. Ανάξιος να προτείνεις ισχυρό πολιτισμικό παράδειγμα που θα εμπνεύσει τον άλλο. Είσαι γυμνός, μικρός και συχνά αυτοϋπερεκτιμημένος. Γι' αυτό είσαι βέβαιος ότι θα αλλοτριωθείς και νοιώθεις τον ξένο ως θανάσιμο κίνδυνο. Είσαι ασθενής, ανάξιος λόγου. Και η αλλοτρίωση που τόσο φοβάσαι είναι ιστορικά μοιραίο να επέλθει. Και η ποταπή σου κοινωνία θα εξαφανισθεί.

Αυτή είναι η μοίρα των παρηκμασμένων, των κοινωνιών που μεταξύ δύο μεγάλων ιστορικών προκλήσεων δεν πρόλαβαν να ανασυγκροτηθούν. Γιατί καταπιάστηκαν με κενά περιεχομένου, πανηγυριώτικες φιέστες στηριγμένες σε ναρισσιστικά και ξιπασμένα μυθολογήματα. Γιατί δεν προχώρησαν προς καμμία κατεύθυνση την ιστορική δημιουργική εξέλιξη της κοινωνίας των ανθρώπων. Γιατί έψαχναν μονο την μικρονοϊκή τους ασφάλεια, προσδεδεμένοι σε άρματα αδίστακτων και απολίτιστων χυδαίων προστατών. Αποδεχόμενοι τις δικές τους ιδεοληψίες κυριαρχίας και ματαιώνοντας την πορεία προς τη δημιουργία μιας δίκαιης κοινωνίας, όπου όλοι θα απολαμβάνουν τα αγαθά των κόπων τους ισότιμα. Και κανείς, μέσα ή έξω από τη χώρα δεν θα τους κλέβει τη ζωή για να ικανοποιήσει την ακόρεστη φιλοδοξία και απληστία του.

Τί φοβούμαστε, λοιπόν; Τί έχουμε να περισώσουμε; Αν αυτό που έχουμε αξίζει μια πεντάρα, οι ξένοι μας θα το αισθανθούν και θα το σεβαστούν. Θα διδαχθούν απ' αυτό και θα επηρρεαστούν, δίδοντάς του και το δικό τους γόνιμο άρωμα. Και όποιοι προσπαθήσουν να το αλλοτριώσουν με απάνθρωπες αλλοιώσεις, θα φάνε τα μούτρα τους στον τοίχο της ακαταμάχητης αλήθειας του. Αν αποδειχθεί τελικά ότι το έχος μας είναι υπερεκτιμημένο και δεν αξίζει τίποτε, προς τί το άγχος; Η Ιστορία θα κάνει τη δουλειά της και θα λειτουργήσει όπως πάντα δημιουργικά. Και αυτή την πορεία δεν μπορούν να την επηρεάσουν μικρά παρηκμασμένα ανθρωπάκια και ξεπεσμένοι πρίγκηπες.

Κι αυτό ισχύει όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για την μικρόψυχη σημερινή Ευρώπη. Και, βεβαίως, για τις τρομακτικά υπερεκτιμημένες  ΗΠΑ.

bassὸ...

18 Μαρτίου 2017

Ο κεφαλαιοκράτης είναι αυτός που προκαλεί το ταξικό μίσος

Political Alchemies

του Κωστή Μπασογιάννη

Το ταξικό μίσος είναι κτηνώδες προϊόν του κεφαλαίου και δεν πηγάζει από την ιδιοσυγκρασία του κομμουνιστή. Είναι επίκτητο, τεχνητό και ανωφελές ψυχικά, επωφελές δε μονο ως επαναστατικό κίνητρο, ως αφορμή για την επαναστατική έκρηξη. Στην μετεπαναστατική οικοδόμηση του σοσιαλισμού δεν πρέπει να υπάρχει μίσος, αλλά ορθολογισμός και ανθρωπιά. Ο κομμουνιστής όπως και όλοι οι άνθρωποι γεννήθηκε για ν' αγαπά. Υποχρεώνεται σε μια αμυντική και εν πολλοίς παρα φύσιν έκρηξη ταξικού μίσους, το οποίο σε συγκεκριμένη στιγμή δημιουργεί προϋποθέσεις εξέγερσης και επικράτησης. Όσο υπάρχει εκφρασμένη και εφαρμοσμένη η συγκεκριμένη νοοτροπία περί ανωτερότητας όσων ιδιοποιούνται με δόλο ή βία το δημόσιο πλούτο, το μίσος δεν μπορεί, δεν είναι δυνατόν να σβήσει. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν είναι μόνιμη επιδίωξή μας η απαλλαγή απ' αυτό το μίσος, μέσω της συντριβής των εκφραστών αυτής της νοοτροπίας. Ο κεφαλαιοκράτης είναι αυτός που προκαλεί το μίσος με την τοποθέτησή του απέναντι στη ζωή και στην κοινωνία, με την έπαρση, και την συμπεριφορά του. Και κατά την προσφιλή ύπουλη, υποκριτική και άνανδρη συνήθειά του κατηγορεί τα λαϊκά στρώματα που ο ίδιος καταπιέζει, ότι εμφορούνται από ταπεινα συμπλεγματικά συναισθήματα μίσους, φθόνου και εμπάθειας.

Το πρόβλημα, δεν είναι ηθικό ούτε μόνο πολιτικοοικονομικό. Είναι οντολογικό. Γιατί το μεγαλύτερο έγκλημα του καπιταλιστή, μεγαλύτερο κι από την ίδια την εκμετάλλευση είναι η εξώθηση προς την αλλοτρίωση της φύσης τού ανθρώπου και την παρώθησή της προς το βασίλειο του μίσους. Γιατί ο άνθρωπος νοιώθει υγεία και ισορροπία μόνο σε συνθήκες αλληλεγγύης, κοινοτικής και αταξικής ισορροπίας. Αυτή είναι η τελική φύση του ανθρώπου ως εξελισσομένου όντος. Αυτή η πορεία του, αυτό το πεπρωμένο του. Από το σκοτάδι στο φως: Ανέχομαι προσωρινά το ταξικό μίσος θεωρώντας το δίκαιο, αλλά με την άρση της καταπίεσης λογικά εξαφανίζεται και το μίσος. Πρόκειται για ένα παράθυρο στη σκοτεινή μου φύση που ανοίγει για όσο χρειάζεται για να προχωρήσει η Ιστορία. Γιατί αυτό είναι που θα τιμωρήσει την παρα φύσιν ύβρη του άπληστου κεφαλαιοκράτη, πλουτοκράτη κερδοσκόπου και των συνεργατών του. Θέτοντας την πρακτική της καταλήστευσης του λαικού πλούτου εκτός νόμου, άρα και οποιασδήποτε μορφής πλουτισμού, δεν μπορεί να αποφευχθεί η σύνθλιψη των ανθρώπων της νοοτροπίας που επιδιώκει το εις βάρος της ζωής και της αξιοπρέπειας των εργαζομένων καπιταλιστικό κέρδος. Τίποτε δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς τη βίαιη συντριβή, την ιστορική κατάργηση του τυπικού κυνηγού της προσωπικής οικονομικής επιτυχίας που στηρίζεται στην υποτίμηση της συμβολής των εργαζομένων με σκοπό την δημιουργία υπεραξίας.

Αυτό είναι αναγκαίο μόνο για κάποια στάδια προς την δημιουργία συμβατής με την ανθρώπινη φύση κοινότητας· τη δημιουργία Κομμούνας. Η κομμούνα δεν μπορεί παρά να στηριχθεί στον αφανισμό κάθε Ανανία και κάθε Σαπφείρας, όσο εκείνοι θέλουν να κρατήσουν για τους εαυτούς τους και τα παιδιά τους το προνόμιο της ευημερίας εις βάρος της κοινότητας. Ο αφανισμός αυτός είναι στην ουσία αυτοκατάργηση και όχι προϊόν μίσους.
 
Εν τούτοις, η φρίκη που μπορεί να προκύψει από μια τέτοια ιστορική διεργασία μπορεί να ελαχιστοποιηθεί. Η βία δια της οποίας μία νέα κοινωνία θα επικρατήσει, είναι αντιστρόφως ανάλογη προς την παιδεία και την επιτυχία της να διαμορφώσει την κατάλληλη νοοτροπία στους νέους. Όχι και τόσο εύκολη υπόθεση. Αλλά είναι ζητούμενο. Στους διανοούμενους μπορεί να ανατεθεί η ελπίδα τής αποφυγής θηριωδιών που εδράζονται στο εξηγήσιμο τοξικό προϊόν μίσους που από το ίδιο το κεφάλαιο έχει σπαρεί στις ψυχές των ανθρώπων.

Αυτό προσεγγίστηκε περισσότερο μέχρι στιγμής στην περίπτωση της Κούβας, όπου η έξυπνη πολιτική για την παιδεία και η σοφή και διακριτική χρήση της προπαγάνδας έπαιξε μεγάλο ρόλο στην κατα το δυνατόν απόσβεση της διαιώνισης της ταξικής βίας. Με τη χρήση μιας ιδιότυπης γοητείας και ακαταμάχητης πειθούς - παρά τη λυσαλέα επίθεση του διεθνούς κεφαλαίου - που εξασφαλίζει η σύμφωνα με την αληθινή φύση του ανθρώπου κοινωνική, ιστορική και οικονομική λειτουργία.

Πιστεύω ότι ο έλεγχος των τοξικών επιπτώσεων τού από το κεφάλαιο προερχόμενου αναπόφευκτου ταξικού μίσους είναι καθήκον του κομμουνιστή προς την ανθρώπινη Ιστορία.

 bassὸ...

28 Φεβρουαρίου 2017

Errico Malatesta

Κάθε λάθος τους είναι όπλο στα δικά μας χέρια

του Κωστή Μπασογιάννη

Όταν ο καπιταλιστής ιδιοποιείται την υπεραξία της συλλογικής προσπάθειας αποκομίζοντας αμύθητα υπερκέρδη, μεταξύ των άλλων εγκλημάτων που διαπράττει είναι και η διαιώνιση και εξάπλωση του φθηνού εκείνου μέρους της αστικής κουλτούρας που ικανοποιεί την ματαιοδοξία και τον ανταγωνισμό σε επίπεδα συμβολικά. Μέσα σ' αυτά τα πλαίσια, συνεχίζοντας την παράδοση της μετα-βιομηχανικής μεγέθυνσης των βασικών ενστίκτων τού κτήνους, δημιουργήθηκε ο συμβολισμός τού γρήγορου αυτοκινήτου, ως μεγέθυνσης του πέους, όπως εύστοχα έχει χαρακτηριστεί. Μία ατυχής, επιφανειακή και τζούφια εξελικτική απόφυση της πάλαι ποτε ένδοξης εικόνας του παληκαριού με το άλογό του - τζούφια, όπως και κάθε προσπάθεια ανάδειξης της σεξουαλικότητας με την επίδειξη του ακριβού, του επωνύμου, του πολυτελούς προϊόντος που υπονοεί, ή μάλλον πετάει με θράσος στη μούρη του ερωτικού στόχου, την πλούσια καταγωγή τού «ευγενούς» γόνου, ή την κερδοφόρο βαρβατίλα του χυδαίου «αυτοδημιούργητου γαμβρού» (ή και, τελευταίως, νύμφης).

Αυτό το γρήγορο αυτοκίνητο που συνεχίζει και παράγεται και γίνεται μάλιστα προσιτό και σε πιο μικρομεσαία στρώματα, αποτελεί στόχο για κάθε καθωσπρέπει κάγκουρα, που κυκλοφορεί με χιλίων ειδών πειραγμένες μαϊμούδες προεκτάσεις του πέους του, κάτω από την υπόκρουση των απείρων ντεσιμπέλ τού επίσης ειδικά φτιαγμένου καρ στέρεο και των γούφερ του. Ταχύτητα, θόρυβος και, όπως έλεγαν οι πιο παλιοί: μαγκιά κλανιά κι απόστημα.

Στα ταλαιπωρημένα λαϊκά στρώματα μπορεί κανείς να αναγνωρίσει το δικαίωμα να αναδείξουν και κάποιους λίγους κουραδόμαγκες (έτσι έλεγαν τον κάγκουρα οι παλιοί) ή κάποια κομπλεξικά κακόμοιρα που ονειρεύονται κάποτε να γίνουν οι αφεντιές τους εκείνοι που ταλαιπωρούν τον κοσμάκη, για να είναι αυτοί πλέον που θα αποκομίσουν τα βρώμικα κέρδη της κεφαλαιοκρατικής απάτης. Αν αυτοί οι θλιβεροί κυνηγοί της «επιτυχίας» γίνουν πολλοί, η εργατική τάξη νοσεί βαρύτατα. Γιατί παράγει την προϋπόθεση της ίδιας της της καταστροφής, μέσα από τον πόθο μιας χίμαιρας: της μετατροπής των πάντων σε αστούς. Εκείνοι, μεθυσμένοι από το όνειρο μιας τέτοιου είδους γενικής ευμάρειας θα συσσωρεύονται όλο και περισσότερο σε εγκληματικές πολιτικές σπείρες τρέχοντας πίσω από εθνικιστικά, θρησκευτικά ή παγανιστικά ιδεογραφήματα. Και έτσι πολύ σύντομα θα φθάσει η ώρα του φασισμού. Όσο είναι λίγοι και απομονωμένοι, απορροφώνται ως βαστάζοι και λακέδες στις αυλές των αστικών βαμπίρ και παίζουν τον ρόλο του εφιάλτη με χαφιεδισμούς και ρουφιανιές, αφήνοντας τον χώρο της λαϊκής γειτονιάς πιο ελεύθερο να γεννά επαναστατική δυναμική.

Αλλά μέσα στο πάρκο του κάστρου της πλουτοκρατίας η κουλτούρα του αυτοκινήτου – πέους, όπως και κάθε αεροδυναμικού πανάκριβου επωνύμου προϊόντος, αποτελεί μια προκλητική δημόσια δήλωση του τύπου: «ό,τι και να γίνει, εγώ θα σας πατάω κάτω και δεν θα δίνω σε κανένα λογαριασμό». «Ελέγχω όλους του μηχανισμούς και ό,τι ισχύει για την πλέμπα, δεν ισχύει για μένα». Αποτελεί μέρος μιας νοοτροπίας φυσικής επιλογής που βασίζεται όχι στη γοητεία της ποιότητας και του ύψους τής ευγενούς κοινωνικής ανθρώπινης φύσης, αλλά σε μια ψευδοευγένεια της ταξικής καταγωγής ή της γήτευσης μέσα από την ξιπασιά του τυπικού «αυτοδημιούργητου» καθάρματος, μέσω του ταχυκίνητου μεταφορικού εργαλείου που κοστίζει όσα ο μέσος εργαζόμενος βγάζει σε είκοσι χρόνια, τρέχει με ταχύτητα μεγαλύτερη του ενός τετάρτου της ταχύτητας του ήχου και έχει επιτάχυνση περισσότερο από το ένα τρίτο της επιτάχυνσης της βαρύτητας.

Πολλοί διαμαρτυρήθηκαν για τη δημόσια καταδίκη από το μεγαλύτερο μέρος της Ελληνικής κοινωνίας ενός νέου πλουτοκρατικής καταγωγής, που σκοτώθηκε παίρνοντας μαζί του και τις ζωές μιας γυναίκας κι ενός παιδιού, βυθίζοντας στην απελπισία ένα δυστυχή κοινό θνητό που είδε την οικογένειά του να φλέγεται μπροστά στα μάτια του. Ειπώθηκε ότι τέτοια ατυχήματα γίνονται από άτομα όλων των οικονομικών τάξεων και ότι είναι κακοπροαίρετοι, συμπλεγματικοί και άδικοι εκείνοι που με αφορμή ένα τόσο θλιβερό δυστύχημα εξαπολύουν μύδρους εναντίον τής μεγαλοαστικής τάξης με τις πόρσε και τις φερράρι της. Αντίθετα με όλους αυτούς, υποστηρίζω ότι αυτή η ευαισθησία, όσο και αν είναι φορτισμένη ταξικά, είναι προς τιμήν της Ελληνικής κοινωνίας.

Ξεχνούν όλοι αυτοί ότι στο σύστημα που εδώ και αιώνες έχει κυριεύσει το ανθρώπινο γένος και το κατατρώει σαν επώδυνη φαγέδαινα, αυτοδιαφημίζεται ως το σύστημα της αξιοκρατίας, της αριστείας. Της αρχής των ικανωτέρων, που μέσα από τον υγιή ανταγωνισμό αναδεικνύονται και άρχουν της λιγώτερο ικανής βάσης που ακολουθεί και δικαίως τιμάται και αμοίβεται λιγώτερο. Σύμφωνα με τη λογική αυτής της προπαγάνδας, την οποία ενστερνίζονται βλακωδώς και πολλοί εργαζόμενοι - δούλοι των πλουτοκρατών, όποιοι έχουν την καπατσοσύνη να βγάζουν χρήματα στο σύστημα αυτό, όποιοι δηλαδή χειρίζονται καλύτερα την μηχανή συσσώρευσης κεφαλαίου, όποιοι έχουν αναπτύξει περισσότερο την τέχνη της ιδιοποίησης του δημοσίου πλούτου, αυτοί είναι και οι κύριοι του κόσμου, οι άριστοι ηγέτες που θα οδηγήσουν την ανθρώπινη κοινωνία σε καλύτερο μέλλον. Με λίγα λόγια όλοι εμείς πρέπει να δεχθούμε και να σεβόμαστε αυτή την άθλια ομάδα κερδοσκόπων και τους κακομαθημένους γόνους της.

Αυτή η αφόρητη προπαγάνδα έχει διαιωνίσει την επιβολή τών πλουτοκρατών στις κοινωνίες και έχει ενδυναμώσει την τρομακτική παγκόσμια τυρρανία τους. Και αυτή η καταπίεση δεν αφήνει κανένα περιθώριο επιείκειας και ανοχής της προκλητικής σημειολογίας, της συμβολικής υποκουλτούρας των αστών, μέρος της οποίας αποτέλει και η τρελλή κούρσα της πόρσε του Mr Jumbo που ξεκλήρισε την οικογένεια. Όταν κάποιοι θεωρούν τους εαυτούς τους ανώτερους, κάθε λάθος τους είναι κόλαφος για τους ίδιους, τα παιδιά τους και όλο τους το σόι. Κάθε τους λάθος θα είναι ένα ακόμη όπλο στα χέρια του φτωχού και καταπιεσμένου λαού εναντίον αυτών και του άθλιου τυραννικού καθεστώτος τους.

Bassὸ...

28 Φεβρουαρίου 2017

Μία άχρηστη υπηρεσία.

Υγεία και παιδεία πάνε μαζί.
Όταν εκπαιδεύεις ανθρώπους να ανταγωνίζονται
σε μια ζούγκλα και να τρώει ο ένας τον άλλο
με το γελοίο και υποκριτικό κίνητρο της «αριστείας»
θεωρουμένης ως εφαλτήριο για την κυριαρχία
σε μια εξουσιαστική λογική εξουθένωσης
και απομύζησης του ηττημένου
και ως ένα πρόκριμα πλουτισμού,
Και όχι του αγώνα για κοινωνική προσφορά,
αυτή η εκπαίδευση οδηγεί και σε μια κοινωνία
ψυχικώς και σωματικώς νοσηρών προσωπικοτήτων.
Κανένα σύστημα υγείας δεν μπορεί να ευδοκιμήσει,
όταν το ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό
διαπνέεται από τέτοιες φιλοδοξίες
και ψωνίζεται ως ένας κλάδος υπερανθρώπων
που δικαιούται τιμές και πολυτέλειες
μεγαλύτερες από κάθε άλλο εργαζόμενο.
Εξομοιώνεται δηλαδή σε ξιπασιά
με δικαστές, επηρμένους καθηγητάδες
και κενόδοξους παπάδες.
Χωρίς παιδεία, η μηχανιστική εμβαλωματική ιατρική
θα βασανίζει με χίλιους τρόπους τους ανθρώπους
και θα κατασκευάζει τέρατα που θα ζούν
όσο γίνεται πιο πολλά χρόνια
σε μια μίζερη διελκυστίνδα συμφερόντων.
Θα παραμένει πάντοτε μια ματαιότητα,
μια άχρηστη υπηρεσία.

Εκτός λοιπόν από τις επιστημονικής φύσεως επιδόσεις
η παιδεία έχει ανάγκη να μεταδώσει στο μαθητή
μια υγιή κοινωνική κουλτούρα,
για να αξιοποιηθούν οι γνώσεις και οι δεξιότητες
προς όφελος της κοινωνίας.

bassὸ...


___________________________________________
Άρθρο για το εκπαιδευτικό σύστημα της Κούβας. Πηγή: TVXS

«Μεταξύ των χωρών της Λατινικής Αμερικής μόνο η Κούβα, όπου η εκπαίδευση υπήρξε μια κορυφαία προτεραιότητα από το 1959, διαθέτει ένα αποτελεσματικό σύστημα εκπαίδευσης και ανώτερων σχολών».